21 december 2016

YouTube

Naast teksten kunnen ook audiovisuele bronnen een waardevolle toevoeging zijn voor een verslag. YouTube heeft met een aanbod van miljarden video's een enorme collectie, maar: hoe verwijs je naar een YouTube-video?
In dit bericht is de beroemde "I Have a Dream"-toespraak van Martin Luther King Jr., gehouden op 28 augustus 1963 in Washington DC, het onderwerp.

Bronnenlijst
Net als bij bijvoorbeeld een webpagina is de vermelding in een bronnenlijst opgebouwd uit vier elementen: wie, wanneer, wat en waar:

Naam uploader. (jaar, dag maand). Titel video [Video]. YouTube. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://www.youtube.com/xxxx

De toevoeging [Video] geeft aan dat er naar de video wordt verwezen en niet naar de tekst. Noem bij het webadres de complete link, bij een YouTube-video bestaat deze meestal uit een combinatie van 10 of 11 cijfers en (hoofd)letters. Als de link veel langer is bevat de link ook gegevens van de zoekactie en kan dan worden ingekort, controleer altijd of de link nog werkt.

De toespraak van Martin Luther King is in diverse variaties te vinden op YouTube en ook op andere sites. Er hoeft niet verwezen te worden naar de oudste geüploade video of de meeste complete versie, verwijs naar de bekeken video, bijvoorbeeld:

Gokadze, I. (2013, 28 augustus). Martin Luther King, Jr. I Have a Dream speech [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 21 december 2016, van https://www.youtube.com/watch?v=3vDWWy4CMhE

Soms wordt de titel van de video zonder hoofdletter (zie voorbeeld) of met alleen maar hoofdletters geschreven (zie voorbeeld). Deze titels mogen aangepast worden, dus alleen hoofdletters als in een zin.

Tekst
Hoewel Martin Luther King de toespraak houdt is hij niet de auteur van de video in het eerste voorbeeld. In de tekst kan zijn naam wel genoemd worden maar is de naam van de uploader de naam die naar de bronvermelding verwijst, bijvoorbeeld:
In zijn toespraak zegt Martin Luther King, Jr. (Gokadze, 2013) …
Het is ook mogelijk om naar een citaat te verwijzen door minuut en seconde te noemen waarop het citaat begint, bijvoorbeeld:
“Free at last, free at last, thank God almighty we are free at last” (Martin Luther King, Jr., 1963, in Gokadze, 2013, 5:02)
Begin de tijdsaanduiding als het citaat binnen de eerste minuut valt met een nul, bijvoorbeeld 0:50 en noem ook het uur als de video langer dan een uur duurt, bijvoorbeeld 1:01:50.

Screenshot
Bij een screenshot gemaakt van een YouTube-video komt naast de vermelding in de bronnenlijst ook een vermelding bij de afbeelding. Geef hierbij de afbeelding een nummer en een titel. In de tekst worden afbeelding en nummer genoemd, bijvoorbeeld:
Op Figuur 1 is Martin Luther King te zien tijdens zijn speech …
Het screenshot is gemaakt op 4:50. De vermelding boven en onder de afbeelding is vervolgens:

Figuur 1

Martin Luther King Jr. tijdens de I Have a Dream-speech

Opmerking. Overgenomen van Martin Luther King Jr. I Have a Dream speech (4:50) [Video] door I. Gokadze, 2013, YouTube (https://www.youtube.com/watch?v=3vDWWy4CMhE). Copyright z.d., onbekend.

Reactie
Bij de meeste YouTube-video’s is het ook mogelijk een reactie achter te laten en ook hier kan naar worden verwezen. De schrijver van de reactie is nu de auteur.
Korn Hole bijvoorbeeld schrijft over de toespraak “I still get goose bumps”. Het lastige is dat YouTube geen datum geeft bij reacties maar een meer algemene aanduiding (“1 uur geleden”, “2 dagen geleden”, “3 jaar geleden”). Het is aan de hand van deze tijdsaanduiding wel mogelijk om te bepalen welk jaar de reactie werd gegeven, zet eventueel bij twijfel ‘ca.’ voor het jaartal. Voor de titel komt ‘Re:’ (van reactie) te staan, in tegenstelling tot de titel van de video niet cursief. Iedere reactie krijgt van YouTube een eigen weblink, klik op de tijdsaanduiding met de rechtermuisknop om de URL te kopiëren.
Tekst:

“I still get goose bumps” (Korn Hole, 2016) is één van de vele reacties … 

Bronnenlijst:

Korn Hole. (2016). Re: Martin Luther King, Jr. I Have a Dream speech [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 21 december 2016, van https://www.youtube.com/watch?v=3vDWWy4CMhE&lc=UgiS9wG-FmntHHgCoAEC

Naam uploader
In bovenstaand voorbeeld is de naam van de uploader een persoonsnaam met een voor- en achternaam, veel vaker gebruiken uploaders een andere naam, bijvoorbeeld ‘MrXXX’ of ‘melissa2’. Neem deze naam over, maar als de echte naam bekend is, bijvoorbeeld omdat deze persoon ook andere publicaties heeft geschreven, mag ook deze naam gebruikt worden. Zet in dat geval de naam die op YouTube gebruikt wordt tussen vierkante haakjes:

Lichtenberg, F. [Foodgloss]. (2016, 11 december). Broccolistamppot - Foodgloss
[Video]. YouTube. Geraadpleegd op 21 december 2016, van https://www.youtube.com/watch?v=FrKDD2DLfw4

Kanaal
in plaats van naar een video is het ook mogelijk om naar een YouTube kanaal te verwijzen. Noem achtereenvolgens de naam van de eigenaar, bij datum ‘z.d.’ (geen enkel kanaal heeft een datum), bij titel ‘Home’ (tenzij naar een ander gedeelte van het kanaal wordt verwezen) met de toevoeging [YouTube kanaal] en tenslotte de raadpleegdatum en link. Dit is de verwijzing naar het kanaal van de HAN:

HAN University of Applied Sciences. (z.d.). Home [YouTube kanaal]. YouTube. Geraadpleegd op 19 oktober 2021, van https://www.youtube.com/user/TVHAN

 
Deze pagina is op 19 oktober 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
  

01 november 2016

Alfabetische volgorde bronnenlijst

Alle titels in een bronnenlijst staan op alfabetische volgorde, ongeacht de herkomst. Dat de A voor de B komt is duidelijk, maar er zijn enkele situaties waarbij niet direct duidelijk is welke volgorde gehandhaafd moet worden, daarom in dit blogbericht antwoord op de vraag: wat is de juiste volgorde?

Meerdere publicaties zelfde auteur
De kans is groot dat in een tekst verwezen wordt naar meerdere publicaties van dezelfde auteur. In dat geval wordt de oudste publicatie als eerste genoemd. Als er publicaties zijn die de auteur alleen en samen met anderen heeft gepubliceerd geldt de regel “niets gaat voor iets”, met andere woorden: de publicatie met één auteur komt voor een publicatie met twee of meer auteurs.
Verschillende publicaties met meerdere auteurs waarvan de eerste naam dezelfde is worden op volgorde van de tweede, derde, etc. auteur gezet.

Baarda, B. (2017). Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek (2e druk). Noordhoff Uitgevers. 

Baarda, B., Bakker, E., Boullart, A., Julsing, M., Fischer, T., Peters, V., & Van der Velden, T. (2018). Basisboek kwalitatief onderzoek: Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (4e druk). Noordhoff Uitgevers. 

Baarda, B., Kalmijn, M., & De Goede, M. (2015). Basisboek enquêteren: Handleiding voor het maken van een vragenlijst en het voorbereiden en afnemen van enquêtes (4e druk). Noordhoff Uitgevers. 

Baarda, B., & Van der Hulst, M. (2017). Basisboek interviewen: Handleiding voor het voorbereiden en afnemen van interviews (4e druk). Noordhoff Uitgevers. 


Meerdere publicaties zelfde auteur met en zonder datum
Het is ook mogelijk dat er in een bronnenlijst meerdere publicaties van dezelfde auteur of organisatie voorkomen met zowel een jaartal, een datum en zonder datum (z.d.). Ook hier geldt de regel “niets gaat voor iets”, publicaties zonder datum komen voor een jaartal en een jaartal komt voor een complete datum.

Rijkswaterstaat. (z.d.). Getij. Geraadpleegd op 1 november 2016, van http://www.rijkswaterstaat.nl/water/waterdata-en-waterberichtgeving/waterdata/getij/index.aspx

Rijkswaterstaat. (2016a). Getijtafels voor Nederland 2017. Sdu.

Rijkswaterstaat. (2016b, 31 oktober). Openbare verlichting Rijkswaterstaat wordt led. Geraadpleegd op 1 november 2016, van http://www.rijkswaterstaat.nl/over-ons/nieuws/nieuwsarchief/p2016/10/openbare-verlichting-rijkswaterstaat-wordt-led.aspx

De twee laatste titels hebben een a en een b achter het jaartal gekregen om het verschil in de tekst aan te geven (zie voor uitleg: Tweelingverwijzingen).
 
 
Meerdere publicaties zelfde auteur, andere voorletters
Een auteur publiceert soms met een enkele voornaam (roepnaam), maar soms ook met alle namen (doopnamen), bijvoorbeeld in een proefschrift. Als het zeker is dat het om dezelfde auteur gaat is de volgorde op jaar van publicatie, ongeacht de initialen.

Jagt, L. J. (2008). Van Richmond naar Reid: Bronnen en ontwikkeling van taakgerichte hulpverlening in het maatschappelijk werk [Proefschrift, Universiteit voor de Humanistiek]. Bohn Stafleu van Loghum.

Jagt, L. (2013). Onvrijwillige hulpverlening: Moet dat nou? (2e herziene druk). Bohn Stafleu van Loghum.


Zelfde achternaam en voorletter, andere auteur
Wanneer twee verschillende publicaties dezelfde achternaam en voorletter(s) hebben wordt de volledige voornaam in de tekst en in de bronnenlijst [tussen vierkante haakjes] toegevoegd om aan te geven dat het om verschillende personen gaat. Bij de alfabetische volgorde wordt gekeken naar de voornaam.

Bakker, H. [Hans]. (2014). Expansief leren van een schoolorganisatie: Een activiteitstheoretisch model voor de basisschool. Koninklijke Van Gorcum.

Bakker, H. [Hugo]. (2014). De 101werkvormen formule: Methode voor trainers en leerkrachten, voor het creëren van meer impact en leerresultaat. Het Boekenschap.

Ook in de tekst worden de voornamen genoemd, ongeacht het jaartal:
(Hans Bakker, 2014)
(Hugo Bakker, 2014)

Getallen
Soms komen er cijfers of getallen in de titel van een publicatie of de naam van een organisatie voor. Voor de alfabetische volgorde geldt dan dat de vermelding op de plaats komt als het getal voluit zou worden geschreven: 1 komt bij de E van één, 2 komt bij de T van twee, 25 komt bij de V van vijfentwintig en 100 komt bij de H van honderd.

Renaerts, H. (2016). Toneel voor (of door) kinderen. Brave New Books.

Renaerts, H. (2016). 25 sketches. Brave New Books.


Lidwoorden

Wanneer in de naam van een organisatie of titel van een publicatie lidwoorden voorkomen (de, het, een, the, a, etc.) blijven deze op dezelfde plaats in de verwijzing staan maar worden in de alfabetische volgorde niet meegenomen. Een publicatie van The Royal Society bijvoorbeeld wordt gealfabetiseerd bij de letter R, maar het lidwoord 'The' blijft vooraan staan.

Migchelbrink, F. (2016a). Handboek praktijkgericht onderzoek: Zorg, welzijn, wonen en werken (3e gewijzigde druk). Uitgeverij SWP. 

Migchelbrink, F. (2016b). De kern van participatief actieonderzoek. Uitgeverij SWP.  

The Royal Society. (2016, 4 oktober). Royal Society Fellows win Nobel Prize in Physics 2016. Geraadpleegd op 1 november 2016, van https://royalsociety.org/news/2016/10/royal-society-fellows-win-nobel-prize-in-physics-2016/

Zie ook Achternamen.
 

Deze pagina is op 28 mei 2019 aangevuld met extra voorbeelden en op 18 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

11 oktober 2016

Tweelingverwijzingen: Zelfde auteur(s), zelfde jaar

In het blogbericht Zelfde site, verschillende pagina’s wordt uitgelegd hoe er naar bronnen wordt verwezen als auteur(s) en jaar van publicatie identiek zijn. Om het verschil in de tekst duidelijk te maken wordt aan het jaartal een a, b, c, etc. toegevoegd:

Migchelbrink, F. (2016a). Handboek praktijkgericht onderzoek: Zorg, welzijn, wonen en werken (3e gewijzigde druk). Uitgeverij SWP.

Migchelbrink, F. (2016b). De kern van participatief actieonderzoek. Uitgeverij SWP.

Zelfde auteur, zelfde jaar, ander boek
In bovenstaand voorbeeld krijgt Handboek Praktijkgericht Onderzoek de letter a omdat er wordt gekeken naar de alfabetische volgorde van de titels, zonder eventuele lidwoorden. In de tekst is de verwijzing (Migchelbrink, 2016a) en (Migchelbrink, 2016b), het is mogelijk dat (Migchelbrink, 2016b) eerder in de tekst genoemd wordt dan (Migchelbrink, 2016a). Wanneer het om bronnen zonder datum gaat komt er een streepje voor de letter: z.d.-a, z.d.-b, etc.
         
Op het APA Style Blog worden dit 'tweelingverwijzingen' genoemd. Deze omschrijving en de bijbehorende verwijzing geldt alleen als de auteur in beide gevallen dezelfde persoon is, bij meerdere auteurs in dezelfde volgorde staan en de publicatiedatum gelijk is.
 
Maar wat nu als de bronnen niet aan deze voorwaarde voldoen maar de verwijzing in de tekst gelijk wordt vanwege de toevoeging et al.? (zie ook: Hoe wordt in de tekst en in een bronnenlijst verwezen naar bronnen met meerdere auteurs?).
Dit voorbeeld werd aan het APA-Team voorgelegd:

Huber, M., Van Vliet, M., & Boers, I. (2016). Heroverweeg uw opvatting van het begrip ‘gezondheid’. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 160(8), 39-42. 

Huber, M., Van Vliet, M., Giezenberg, M., Winkens, B., Heerkens, Y., Dagnelie, P. C., & Knottnerus, J. A. (2016). Towards a 'patient-centred' operationalisation of the new dynamic concept of health: A mixed methods study. BMJ Open, 6, 1-12. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2015-010091

Bij een citaat of parafrase zijn de verwijzingen in de tekst verschillend omdat bij drie of meer auteurs alleen de eerste naam wordt genoemd + et al.:
(Huber et al., 2016)
Om het verschil duidelijk te maken worden hier geen letters toegevoegd maar bij iedere verwijzing extra namen genoemd, net zo lang totdat er een verschil is. In dit voorbeeld zijn dat drie auteurs:
(Huber, Van Vliet, & Boers, 2016)
(Huber, Van Vliet, Giezenberg, et al., 2016)
Deze vermeldingen worden dan voor alle verwijzingen gebruikt.

Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van
 De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

12 september 2016

Opmaak bronnenlijst

In 2014 werd al ingegaan op de vraag welk lettertype wordt aanbevolen door de APA richtlijnen, dit blog gaat over de vraag: hoe moet een bronnenlijst er volgens de APA richtlijnen uitzien?
 
In hoofdstuk 2 van de Publication manual of the American Psychological Association staan enkele voorbeelden van de opmaak van een document, waaronder op pagina 58 en 59 een bronnenlijst. Alle geraadpleegde bronnen staan op alfabet met dezelfde regelafstand van 1½ en wanneer een verwijzing meer dan één regel lang is worden de tweede en eventuele latere regels ingesprongen:


De reden waarom voor deze opmaak is gekozen wordt door Jeff Hume-Pratuch van het APA Style Blog uitgelegd in het blogbericht Why Does APA Style Use Hanging Indents?
In 1894 werd in Psychological Review, het eerste door APA uitgegeven tijdschrift, hiervoor gekozen en dat is sindsdien zo gebleven (de verwijzing lijkt nog helemaal niet op de huidige APA stijl):


Het is daarom extra opvallend dat voor de bronnenlijst in de Publication manual (pp. 255-257) niet gekozen is voor de opmaak uit hoofdstuk 2: de regelafstand is enkel en tussen de verschillende bronnen staat een witregel:


De opmaak met inspringen en een regelafstand van 1½ kan gezien worden als een richtlijn en is geen regel. Opleidingen en tijdschriften hebben soms eigen regelgeving voor de opmaak van de bronnenlijst, maar als dat niet het geval is kan de schrijver van de tekst zelf een keuze maken.
Zorg wel dat de lijst op een nieuwe pagina na de hoofdtekst en voor de eventuele bijlagen begint, alfabetisch is (geen onderverdeling in boeken, internet, etc.) en dat de lijst overzichtelijk is.

Zie ook het blogbericht Opmaak bronnenlijst in Word.

Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van
 De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

17 augustus 2016

Pdf

Op het internet zijn veel documenten te vinden in pdf-vorm, waaronder rapporten, tijdschriftartikelen, brochures en zelfs complete boeken. Een regelmatig terugkerende vraag is: hoe wordt verwezen naar een pdf-document?
  
Pdf (afkorting voor ‘portable document format’) zegt alleen iets over de vorm van het bestand, net als bijvoorbeeld een document opgemaakt in Word of Excel. Het is dus van belang eerst na te gaan wat de inhoud van het document is. Onderstaand een uitleg bij de meest voorkomende pdf-bestanden.


Verslagen, rapporten, handleidingen

Veel organisaties publiceren jaarverslagen, rapporten, handleidingen en andere documenten online. Hier wordt naar verwezen als naar een website (zie: Internetbron):

Auteur of Organisatie. (Jaartal). Titel cursief. Naam website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://xxxx

Voorbeeld

Gezondheidsraad. (2002). Voedingsnormen: Energie, eiwitten, vetten en verteerbare koolhydraten. Geraadpleegd op 17 augustus 2016, van https://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/01@19nR2.pdf

In het document staat "gecorrigeerde editie: juni 2002", alleen het jaartal hoeft te worden overgenomen.
Als de naam van de website gelijk is aan de naam van de organisatie als auteur wordt deze weggelaten.

Sommige documenten worden genummerd, bijvoorbeeld rapporten, brochures en stukken (in opdracht van) van de overheid. Vermeld het nummer dan achter de titel, tussen haakjes, niet cursief:

Logatcheva, K., & Soethoudt, H. (2016). Duurzame catering bij de Rijksoverheid: Kunnen de milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van catering anders? (2016-039). LEI Wageningen University & Research Centre. Geraadpleegd op 16 augustus 2016, van http://edepot.wur.nl/375935

Wanneer een document geen informatie over de maker(s) of jaartal geeft hoeft deze niet te worden opgezocht. Onderstaand voorbeeld is een document dat door een scholengroep online is gezet zonder naam van de school of jaartal, in dat geval komt de titel vooraan te staan. De school wordt alleen genoemd als naam van de website, niet als maker. Het zou immers kunnen zijn dat de school het document niet zelf heeft gemaakt:

Het schrijven van een verslag: In vier stappen. (z.d.). Wolfert van Borselen. Geraadpleegd op 16 augustus 2016, van http://www.wolfert.nl/college/wp-content/uploads/2013/09/Hoe_schrijf_ik_een_verslag_1_1361189540.pdf

In de tekst is de verwijzing (Het schrijven van een verslag, z.d.).


Boek
Naar een (hoofdstuk uit een) boek als pdf wordt op dezelfde manier verwezen als naar een papieren versie (zie: Boek), met als verschil dat de datum van raadplegen en de URL worden toegevoegd.
De publicaties van het Sociaal Cultureel Planbureau hebben elk een eigen webpagina waar het boek als geheel kan worden geraadpleegd met als extra opties alleen de omslag, de bijlagen en/of een persbericht. Beide links zijn toegestaan. In onderstaand voorbeeld de verwijzing naar zowel de papieren als de online versie.
Papier

Portegijs, W., Cloïn, M., Roodsaz, R., & Olsthoorn, M. (2016). Lekker vrij!? Vrije tijd, tijdsdruk en de relatie met de arbeidsduur van vrouwen. Sociaal en Cultureel Planbureau. 

Pdf

Portegijs, W., Cloïn, M., Roodsaz, R., & Olsthoorn, M. (2016). Lekker vrij!? Vrije tijd, tijdsdruk en de relatie met de arbeidsduur van vrouwen. Sociaal en Cultureel Planbureau. Geraadpleegd op 16 augustus 2016, van https://www.scp.nl/publicaties/publicaties/2016/03/08/lekker-vrij

De publicatie vermeldt als publicatiedatum februari 2016. Het is niet nodig om de maand ook te noemen.


Tijdschrift
Op de website van de HAN Studiecentra staat uitgelegd hoe naar online artikelen – vrijwel altijd in pdf – wordt verwezen. Zie: Tijdschriftartikel.


Afstudeeropdracht
Sinds 2009 kunnen studenten hun afstudeerscriptie laten opnemen in de HBO Kennisbank. De verwijzing komt overeen met een papieren afstudeeropdracht. Aan de vermelding wordt HBO Kennisbank toegevoegd. Het vermelden van de datum van raadplegen en de URL Is niet nodig maar mag wel.
Papier

Granilo, E. (2016). Communicatie met ouderen met auditieve en visuele beperkingen: Een verkennend kwalitatief focusgroeponderzoek naar de communicatie van begeleiders met hun ouderen met auditieve en visuele beperkingen [Afstudeeropdracht]. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. 

Pdf

Granilo, E. (2016). Communicatie met ouderen met auditieve en visuele beperkingen: Een verkennend kwalitatief focusgroeponderzoek naar de communicatie van begeleiders met hun ouderen met auditieve en visuele beperkingen [Afstudeeropdracht, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen]. HBO Kennisbank.

  
Deze pagina is op 18 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

11 juli 2016

Website HAN APA vernieuwd

Vanaf dinsdag 12 juli zal de website van de HAN Studiecentra, en dus ook de pagina’s over de APA richtlijnen, een nieuwe opmaak hebben. Na zeven jaar wordt er afscheid genomen van de groene pagina’s.
 

Hiervoor in de plaats komt een rood-blauwe opmaak. Inhoudelijk veranderen de pagina’s niet, maar in deze nieuwe omgeving zou informatie makkelijker moeten zijn terug te vinden. De links veranderen wel maar wie een oude link gebruikt wordt vanzelf doorverwezen naar de nieuwe site.
Nieuw is de zoekfunctie op de beginpagina van de site (www.han.nl/studiecentra) waarmee de pagina’s over de APA richtlijnen doorzocht kunnen worden.
 

Vragen, opmerkingen en andere reacties zijn welkom op auteursrecht@han.nl of laat een reactie onder dit bericht achter.

Naar de nieuwe website.
  
Bovenstaande informatie is verouderd: zie Website HAN APA bijgewerkt.
 

15 juni 2016

Tabellen en figuren: Veelgestelde vragen

Het bericht Tabellen en figuren is sinds 18 februari 2015 al meer dan 50.000 keer bekeken. Het is daarmee het meest gelezen bericht van dit weblog. Er komen ook regelmatig vragen over dit onderwerp, per e-mail en als opmerking onder het bericht.
Dit zijn enkele veelgestelde vragen, met antwoord.

1
Komt het nummer en de beschrijving boven of onder de tabel of figuur te staan?

Bij een tabel komen nummer en beschrijving boven de tabel te staan. Tabel staat vetgedrukt en wordt met een hoofdletter geschreven, daaronder staat een witregel en daarna de titel cursief:
Tabel 1 
Titel van de tabel

Sinds APA7, de herziene richtlijnen die sinds 1 september 2021 gelden, gelden voor een figuur dezelfde richtlijnen als voor een tabel: niet langer onder maar boven de figuur:
Figuur 2
Titel van de figuur

2
Bij een tabel opgemaakt volgens de APA richtlijnen worden alleen horizontale lijnen gebruikt, mag ik ook verticale lijnen gebruiken?

Bij een tabel is het van belang dat de lezer in één oogopslag de resultaten moet kunnen zien en begrijpen. Als verticale lijnen de tabel duidelijker maken is het aan te bevelen om die te gebruiken.
In Word staan onder Invoegen --> Tabel --> Snelle tabellen diverse voorbeelden van tabellen met horizontale lijnen die naar eigen inzicht aangepast kunnen worden. Onderstaand het voorbeeld ‘Met subkoppen 1’. Kijk voor meer tips op Een tabel opmaken van Microsoft.



3
Mag ik verschillende kleuren, lettertypen en -groottes gebruiken bij een tabel of figuur?

Ja, dat mag maar wees voorzichtig: een andere kleur, een ander lettertype of een gemarkeerde tekst valt heel erg op waardoor de rest van de tabel of de figuur minder belangrijk lijkt.
Grijstinten kunnen een subtiel verschil aangeven.


4
Hoe verwijs ik naar een tabel of figuur die ik van internet afhaal?

Er is een blogbericht Afbeelding van internet met een model als voorbeeld, hierbij een voorbeeld van een figuur (grafiek) afkomstig de website van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) bij het bericht Meer Nederlanders shoppen online.
1 In de tekst
Geef de figuur een nummer en verwijs met dit nummer in de tekst:
Op Figuur 1 is te zien dat in het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Luxemburg en Duitsland meer mensen producten online kopen dan in Nederland.
2 Boven de afbeelding
Geef de figuur een nummer en zet deze vetgedrukt gevolgd door een witregel. De titel wordt cursief gezet. Dit kan de titel zijn die op de webpagina staat maar mag ook een eigen titel zijn als deze beter van toepassing is.
Figuur 1

Online winkelen 2015

3 Onder de afbeelding
Geef de herkomst van de afbeelding weer, inclusief een copyrightvermelding. Begin het onderschrift met Opmerking, schuingedrukt.

Opmerking. Overgenomen uit Meer Nederlanders shoppen online door CBS, 2016 (https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/24/meer-nederlanders-shoppen-online). Copyright 2016, CBS. 
4 In de bronnenlijst
Verwijzing als webpagina. 

CBS. (2016, 14 juni). Meer Nederlanders shoppen online. Geraadpleegd op 15 juni 2016, van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/24/meer-nederlanders-shoppen-online


Op de website staat onder de figuur vermeld dat de bron Eurostat is, dit hoeft niet apart vermeld te worden omdat het CBS zelf de grafiek heeft samengesteld. De website gebruikt overal de afkorting CBS in plaats van de naam Centraal Bureau voor de Statistiek, neem deze zo over (“cite what you see” is een APA-richtlijn).
De pagina biedt overigens rechtsboven de optie de afbeelding te downloaden.


5
Ik heb een tabel gemaakt gebaseerd op gegevens afkomstig van mijn stageplaats, hoe moet ik hier naar verwijzen?

Zet onder de tabel:
Opmerking. Gegevens afkomstig van naam stagebegeleider en/of stageplaats en/of plaatsnaam, datum wanneer gegevens zijn ontvangen.
Het zal per stageplaats verschillen welke gegevens van belang zijn. Een voorbeeld:
Opmerking. Gegevens afkomstig van Bureau Voorlichting, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Nijmegen, 15 juni 2016.

Als een afbeelding van een stageplaats geheel wordt overgenomen, bijvoorbeeld een organogram, wijzig dan 'Gegevens afkomstig' in 'Afbeelding afkomstig'.  


6
In mijn tabel heb ik gegevens afkomstig van een webpagina gecombineerd met mijn eigen gegevens, hoe verwijs ik hier naar?

Zet in de tabel bij de onderdelen afkomstig van de webpagina door middel van een letter in superscript en zet onder de tabel een verwijzing met auteur, jaar en eventueel de paginanummer(s). In de bronnenlijst komt de verwijzing naar de internetbron te staan. Een voorbeeld:
Onder de tabel
a CLU Expertisecentrum Leermiddelenontwikkeling (2012). 
In de bronnenlijst

CLU Expertisecentrum Leermiddelenontwikkeling (Samenst.). (2012). Didactische vaardigheden: Basisreader. Geraadpleegd op 16 maart 2016, van http://www.bmo.nu/Files/Regio%20aan%20het%20woord%5CA_opmaakBasisreader.pdf

Zie ook: Het grote tabellen blogbericht en/of Het grote figuren blogbericht.
 

Deze pagina is op 20 november 2021 aangepast zodat de inhoud 
overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd
.
 

27 mei 2016

Woordenboeken

Vrijwel iedereen die een onderzoeksverslag schrijft maakt gebruik van een woordenboek, om een betekenis of een vertaling op te zoeken, op papier of één van de vele gratis online woordenboeken. Een regelmatig terugkerende vraag is: hoe moet naar een woordenboek worden verwezen?

Wanneer een woord in een woordenboek wordt opgezocht om zeker te zijn van de betekenis hoeft er niet naar verwezen te worden, wel als er uit het woordenboek wordt geciteerd of geparafraseerd. Er is een verschil tussen papieren en online woordenboeken.

Papier
De verwijzing naar een papieren woordenboek verschilt niet veel van een verwijzing naar een boek. Woordenboeken hebben vaak geen auteur, wel redacteuren en soms wordt er geen enkele naam vermeld. Aangeraden wordt om de gegevens van het titelblad over te nemen. Onderstaande voorbeelden zijn uitgaven van Van Dale. Let op dat Van Dale de naam van de uitgever is en geen persoonsnaam.

Voorbeeld 1
Het Groot woordenboek van de Nederlandse Taal, ook bekend als de ‘Dikke Van Dale’, bestaat uit drie banden. Omdat de paginanummering doorlopend is hoeven de delen niet afzonderlijk genoemd te worden. Het titelblad vermeldt twee hoofdredacteuren (hun functie wordt echter niet genoemd op het titelblad) en een naam verantwoordelijk voor de etymologie. De verwijzing in de bronnenlijst is:

Den Boon, T., & Hendrickx, R. (met Van der Sijs, N., Etymologie). (2015). Groot woordenboek van de Nederlandse taal (15e herziene editie). Van Dale.

Wie bijvoorbeeld de betekenis van het woord ‘bronvermelding’ wil citeren kan dat als volgt doen:
Volgens Van Dale is bronvermelding de “opgave van de bron waaruit men een mededeling geput heeft” (Den Boon & Hendrickx, 2015, p. 626).
Het vermelden van de naam Van Dale is optioneel, alleen de informatie tussen haakjes is verplicht.

Voorbeeld 2

De uitgave Groot woordenboek hedendaags Nederlands is eveneens van Van Dale. Het titelblad vermeldt echter geen enkele naam. De verwijzing in de bronnenlijst is dan:

Groot woordenboek hedendaags Nederlands (4e editie). (2008). Van Dale.

Opnieuw een citaat van de betekenis van het woord bronvermelding:
Volgens Van Dale is bronvermelding de “opgave van de bron waaruit men een mededeling geput heeft” (Groot woordenboek hedendaags Nederlands, 2008, p. 238).

Online
Er zijn een groot aantal online woordenboeken. Omdat in de meeste gevallen iedere betekenis een eigen webadres heeft is de verwijzing iets anders dan bij andere internetbronnen. Het woord waarvan de betekenis is opgezocht komt vooraan te staan, gevolgd door jaartal, naam van het geraadpleegd woordenboek cursief, raadpleegdatum en link. Onderstaande voorbeelden verwijzen opnieuw naar de betekenis van het woord ‘bronvermelding’:
Bronnenlijst

Bronvermelding. (z.d.). In Van Dale Online. Geraadpleegd op 27 mei 2016, van http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=bronvermelding&lang=nn 

Tekst 

("Bronvermelding", z.d.) of  "Bronvermelding" (z.d.) betekent volgens ... 

 

Bronnenlijst

Bronvermelding. (z.d.). In Woorden.org: Nederlands Woordenboek. Geraadpleegd op 27 mei 2016, van http://www.woorden.org/woord/bronvermelding 

Tekst 

("Bronvermelding", z.d.) of  "Bronvermelding" (z.d.) betekent volgens ... 

 

Bronnenlijst

Bronvermelding. (z.d.). In Muiswerk Online Woordenboek. Geraadpleegd op 27 mei 2016, van http://www.muiswerk.nl/mowb/ 

Tekst 

("Bronvermelding", z.d.) of  "Bronvermelding" (z.d.) betekent volgens ... 

Voor iedere betekenis waarin de tekst naar verwezen wordt, wordt een aparte verwijzing opgenomen in de bronnenlijst. In het laatste voorbeeld is er geen sprake van een uniek webadres en wordt het algemene webadres vermeld.
 
Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van
 De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

26 april 2016

Koninklijk Huis

In verband met Koningsdag een vraag gerelateerd aan het Koninklijk Huis: hoe verwijs ik naar een toespraak van de koning op de website van het Koninklijk Huis?

Koning Willem-Alexander
CC BY 4.0
Hoewel titels (drs., mr., prof., etc.) niet genoemd worden in een bronnenlijst (eventueel wel in de tekst), zijn er uitzonderingen als de titel deel uitmaakt van de naam, zoals bij leden van het Koninklijk Huis.
De koning wordt op de website van het Koninklijk Huis gepresenteerd als ‘Koning Willem-Alexander’ - als één geheel, dus niet ‘Willem-Alexander, koning’ of ‘Willem-Alexander, Koning der Nederlanden’ en ook niet als ‘Oranje, W.-A. van’.

De vermelding in de bronnenlijst wordt dan:

Koning Willem-Alexander. (2014, 20 oktober). Toespraak van Zijne Majesteit de Koning tijdens 6e ASEM Culture Ministers’ Meeting. Het Koninklijk Huis. Geraadpleegd op 26 april 2016, van
http://www.koninklijkhuis.nl/documenten/toespraken/2014/10/20/toespraak-van-zijne-majesteit-de-koning-tijdens-6e-asem-culture-ministers-meeting

In de tekst is de verwijzing (Koning Willem-Alexander, 2014).

Op het officiële Amerikaanse APA-weblog staat bij een blogbericht over toespraken een reactie, gedateerd 21 oktober 2009, waar iemand vraagt hoe je verwijst naar de Britse prinses Diana (1961-1997). Zij wordt in officiële documenten ‘Diana, Princess of Wales’ genoemd, geadviseerd wordt die benaming te gebruiken. Wie hier van af wil wijken, bijvoorbeeld door voor ‘Princess Diana’ te kiezen wordt aangeraden om dan vooral consequent te zijn.

Ook voor mensen die bekend zijn onder hun voor- of bijnaam – Beyoncé, Bono, Prince, Madonna, Rihanna – geldt dat wordt aangeraden om deze benaming aan te houden en niet de achternaam toe te voegen.
 
Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van
 De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

12 april 2016

Stage / Werkplek

Veel onderzoeksverslagen zijn gebaseerd op een stage die tijdens de studie werd gevolgd. Een regelmatige terugkerende vraag is: hoe verwijs ik naar informatie die ik van mijn stageplaats* heb gekregen?
Bij deze vraag zijn twee zaken van belang: is de informatie vertrouwelijk en hoe is de informatie beschikbaar gesteld?

Vertrouwelijke informatie

Het mag duidelijk zijn dat vertrouwelijke informatie – denk hierbij aan een patiëntendossier, gegevens van leerlingen of bedrijfsinformatie – niet toegankelijk is voor buitenstaanders en vaak zelfs binnen de organisatie niet door iedereen geraadpleegd kan worden. Er wordt alleen naar verwezen in de tekst als een persoonlijke communicatie en niet in een bronnenlijst. Hier is al eerder een blogbericht aan gewijd, zie Patiëntendossier.

Rapporten en jaarverslagen

De meeste organisaties publiceren hun jaarverslagen en rapporten online. Hier wordt naar verwezen als naar een internetbron. Enkele voorbeelden:

Gemeentelijke Rekenkamer Nijmegen. (2016). Jaarverslag 2015. Geraadpleegd op 11 april 2016, van https://online.ibabs.eu/ibabsapi/publicdownload.aspx?site=Nijmegen&id=8f9a3150-98a5-4485-b8d2-18c681b64246

Bronkhorst, B. (2018). Praktijktoets Aanpak Organisatieklimaat: Wetenschappelijke toetsing van de Aanpak Organisatieklimaat binnen zorgorganisaties. Stichting IZZ. Geraadpleegd op 9 november 2021, van https://www.izz.nl/sites/default/files/downloads/5c0a472633d6d.pdf

Wanneer documenten uit bovenstaande voorbeelden alleen op papier beschikbaar zijn is de verwijzing:

Gemeentelijke Rekenkamer Nijmegen. (2016). Jaarverslag 2015.

Bronkhorst, B. (2018). Praktijktoets Aanpak Organisatieklimaat: Wetenschappelijke toetsing van de Aanpak Organisatieklimaat binnen zorgorganisaties. Stichting IZZ.

Merk hierbij op dat bij het eerste voorbeeld organisatie en uitgever identiek, de naam van de uitgever achter de titel komt daarbij te vervallen.

Documenten achter inlog
Als een document wel online staat maar alleen toegankelijk is na een inlog is de informatie slechts voor een beperkt aantal mensen beschikbaar. Bekijk eerst of de inhoud van het document vertrouwelijk is, zo ja, verwijs hier naar als persoonlijke communicatie. Wanneer het om algemene informatie gaat, bedenk dan wie de lezer(s) van de tekst zal/zullen zijn.

Zit de stagebegeleider erbij dan heeft het zin om naar het document te verwijzen als een internetbron, vermeld dan de link naar het intranet.
Is dat niet het geval, kies dan weer voor de optie persoonlijke communicatie, zie voor een toelichting Patiëntendossier. In de tekst wordt de naam van de organisatie genoemd en dat datum waarop deze informatie is ontvangen, bijvoorbeeld:
In het Jaarverslag 2015 (Gemeentelijke Rekenkamer Nijmegen, persoonlijke communicatie, 11 april 2016) wordt melding gemaakt van …
Een persoonlijke communicatie wordt alleen in de tekst genoemd en niet in de bronnenlijst omdat de lezer/beoordelaar van de tekst er geen toegang toe heeft.

Wordt een afbeelding (tabel of figuur) uit een document overgenomen, noteer dan onder de afbeelding:

Opmerking. Afbeelding afkomstig van [naam organisatie], dag maand jaar.

De datum is dag waarop de afbeelding is verkregen. De tekst kan naar eigen inzicht worden aangepast, vraag eventueel na bij de stage-instelling of werkplek welke informatie vermeld zou moeten worden. Het is hier niet nodig om 'persoonlijke communicatie' toe te voegen. Een (fictief) voorbeeld:


Documenten direct van stagebegeleider
Informatie verstuurd via e-mail of een los Word-document dat de stagebegeleider beschikbaar stelt valt in de categorie persoonlijke communicatie:

Van onze stagebegeleider J. Jansen (persoonlijke communicatie, 11 april 2016) ontvingen we het jaarverslag van de organisatie.

Wordt met deze informatie een tabel of figuur samengesteld, noteer dan onder de afbeelding:

Opmerking. Gegevens afkomstig van [naam organisatie], dag maand jaar.
Het is hier niet nodig om 'persoonlijke communicatie' toe te voegen.

Voor alle situaties geldt: overleg met de stagebegeleider bij twijfel over het hergebruik van de beschikbaar gestelde informatie.

* Deze richtlijnen gelden ook voor studenten die in dienst zijn van een organisatie.
 
Deze pagina is op 9 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met De APA-richtlijnen uitgelegd.
 
 

11 maart 2016

Eigen onderzoek

Wie empirisch onderzoek doet raadpleegt literatuur over het gekozen onderwerp en verzamelt daarnaast zelf onderzoeksgegevens (data) door middel van bijvoorbeeld interviews (mondeling en/of schriftelijk), enquêtes en observaties. Hoe verwijs je naar data die je zelf hebt verzameld volgens de APA-richtlijnen?
 


De resultaten van een eigen dataverzameling vallen, net als het complete onderzoeksverslag, onder ‘eigen werk’ en er is daarom geen sprake van bronvermeldingen, noch in de tekst, noch in de bronnenlijst. Er zijn echter wel APA richtlijnen voor het vermelden van onderzoeksresultaten.

In de Publication Manual of the American Psychological Association wordt in § 3.5 tot en met § 3.17 een uitgebreid overzicht gegeven hoe onderzoeksresultaten worden weergegeven. Enkele belangrijke aspecten zijn:
  • Geef de resultaten van een onderzoek feitelijk weer – een tabel of figuur leent zich hier goed voor – maar trek nog geen conclusies.
  • Wees eerlijk: als de resultaten van het onderzoek tegenvallen, probeer het dan niet mooier te maken dan het is door onderdelen weg te laten.
Tips
  • Een citaat of parafrase, bijvoorbeeld van iemand die geïnterviewd is, kan de tekst van het resultatenhoofdstuk verlevendigen en verduidelijken.
    Let op: Aan dergelijke citaten wordt geen ‘persoonlijke communicatie’ toegevoegd zoals bij een interview of gesprek dat in een ander hoofdstuk van het onderzoekverslag wordt aangehaald.
  • Werk de resultaten uit per deelvraag.
  • Omschrijf de resultaten zo dat er voor de lezer niets te raden overblijft, benoem alle onderdelen die van belang zijn.
Privacy
In de Publication Manual wordt in § 1.18, 'Rights and Welfare of Research Participants and Subjects' (pp. 21-22) staat dat de privacy van de geïnterviewde altijd beschermd moet worden, met name als de gegeven informatie vertrouwelijk is; denk hierbij aan bijvoorbeeld (ouders van) kinderen, (ex-) patiënten, slachtoffers van misdrijven en werkgevers of –nemers van een organisatie.
Houdt rekening met de privacy van de deelnemers aan het onderzoek. Dit houdt in dat namen, functies en/of andere eigenschappen waardoor de geïnterviewde persoon herkend kan worden niet genoemd worden. Onderstaand enkele voorbeelden hoe naar één of meerdere personen te verwijzen zonder dat deze herkenbaar zijn.
  • Een van de respondenten antwoordde bij eerdere uitzendingen geen gewelddadige situaties te hebben meegemaakt.
  • ‘Theo’ was 21 jaar toen hij naar Uruzgan werd uitgezonden.
  • MJ, een van de therapeuten, zei dat de drempel om hulp te zoeken vaak hoog is.
  • Een hulpverlener omschreef de omstandigheden als “angstaanjagend” en “afschuwelijk”.
  • Veteraan A gaf aan nog dagelijks last te hebben van de ervaringen opgedaan tijdens de uitzending naar Uruzgan.
  • Deelnemer B vertelde lang getwijfeld te hebben alvorens hulp te zoeken.
  • Van de 25 geïnterviewde werknemers zeiden er 12 een leidinggevende functie te ambiëren.
De meeste opleidingen geven zelf ook regels voor een resultatenhoofdstuk, denk hierbij aan het aantal woorden, de opmaak, etc. Houd deze altijd aan, raadpleeg bij twijfel je begeleider of beoordelaar.

Met dank aan Marijke van Bommel, Ida van Asselt-Goverts en Nique van Overbeek voor hun bijdrage aan dit blogbericht.
 
Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
  

29 februari 2016

Bronverwijzing van een bronverwijzing

De meeste gestelde vraag aan het Auteursrecht Informatiepunt over APA is: hoe verwijs ik naar een bron waarin de auteur zelf ook een bron noemt?

In de Publication Manual of the American Psychological Association wordt in § 8,6 'Primary and Secondary Sources' op pagina 258 een uitleg gegeven. Aangeraden wordt om secundaire bronnen spaarzaam te gebruiken, met andere woorden: probeer indien mogelijk de originele bron te raadplegen.

Het is echter mogelijk dat de originele bron niet beschikbaar is: het boek is niet meer leverbaar of te leen, het tijdschriftartikel kan niet gevonden worden of de website is offline. Het is ook mogelijk dat het origineel geschreven is in een taal die je niet spreekt. In dat geval wordt de originele (primaire) bron alleen genoemd in de tekst evenals de secundaire bron. In de bronnenlijst wordt alleen de secundaire bron genoemd, dit is immers de enige bron die geraadpleegd is.


In onderstaand citaat uit Handboek Praktijkgericht Onderzoek verwijst Ferdi Migchelbrink op pagina 102 in § 2.53 'Het narratieve interview' naar het boek Qualitative Research Interviewing van Tom Wengraf uit 2011:
Een dergelijke startvraag wordt ook wel SQUIN genoemd, een zogeheten Single Question Inducing Narratives (Wengraf 2001).

Het boek van Wengraf is niet aanwezig is in de collectie van de Studiecentra HAN en staat ook niet online. Wie naar bovenstaand citaat verwijst noemt in de tekst zowel Wengraf als Migchelbrink, in de bronnenlijst alleen Migchelbrink:
Tekst – voorbeeld 1
Als startvraag is gekozen voor een SQUIN, oftewel Single Question Inducing Narratives (Wengraf, 2001, in Migchelbrink, 2014, p. 44). 
Tekst – voorbeeld 2
Wengraf (in Migchelbrink, 2014) noemt deze startvraag SQUIN (Single Question Inducing Narratives). 

Bronnenlijst

Migchelbrink, F. (2014). Handboek praktijkgericht onderzoek: Zorg, welzijn, wonen en werken (2e druk). Uitgeverij SWP.


Wanneer Migchelbrink deze bron zou citeren is de verwijzing:
(Wengraf, 2001, geciteerd in Migchelbrink, 2014)

Het noemen van het jaartal van de bron van Wengraf is niet verplicht maar kan het verschil tussen beide bronnen verduidelijken.

Is het niet duidelijker om alleen de originele bron te noemen, zowel in de tekst als in de bronnenlijst? Nee, want in de bronnenlijst worden alleen de bronnen genoemd die de auteur van de tekst heeft geraadpleegd. Bovendien is het mogelijk dat de secundaire bron een eigen interpretatie van de primaire bron geeft die niet overeenkomt met wat de oorspronkelijke auteur bedoeld heeft. Daarnaast kan het zijn dat de secundaire bron niet alle gegevens noemt van de primaire bron die nodig zijn voor een juiste vermelding volgens de APA richtlijnen.
   
Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
  

19 februari 2016

Lessen

Wie een les volgt - een hoorcollege, een presentatie, een workshop, een lezing - maakt meestal aantekeningen en de kans is groot dat deze aantekeningen later worden gebruikt voor een verslag. Hoe verwijs je naar een les die je gevolgd hebt?
 

Wat een docent tijdens de les vertelt of in een PowerPoint laat zien kan nergens worden teruggevonden en om die reden worden lessen, hoorcolleges, presentaties, etc. niet in een bronnenlijst opgenomen.

Net als bij Interviews geldt dat het hier om een ‘persoonlijke communicatie’ gaat en wordt dit in de tekst vermeld, samen met de naam van de docent en de datum waarop de les werd bijgewoond, eventueel in combinatie met een verwijzing naar de les, bijvoorbeeld:
Tijdens het hoorcollege Risicojongeren (J. Jansen, persoonlijke communicatie, 19 februari 2016) werd verteld dat ... 
Volgens professor Jan Jansen (persoonlijke communicatie, 19 februari 2016) is dit niet het geval ... 
In de les werden enkele voorbeelden getoond in de PowerPoint-presentatie (J. Jansen, persoonlijke communicatie, 19 februari 2016) ...

Als er tijdens de les een document wordt uitgedeeld of na afloop wordt gemaild dat de docent zelf heeft gemaakt maar niet op een digitale leeromgeving (Brightspace, OnderwijsOnline, Blackboard, etc.) zet, geldt dit ook als een persoonlijke mededeling:
In zijn samenvatting noemt Jan Jansen (persoonlijke communicatie, 19 februari 2016) drie oorzaken ... 
In de na de les uitgedeelde formulieren (J. Jansen, persoonlijke communicatie, 19 februari 2016) staat dat …

Hoewel het misschien overbodig lijkt maakt de toevoeging ‘persoonlijke communicatie’ voor de lezer direct duidelijk dat de bron niet terug te vinden is in de bronnenlijst.
In de oorspronkelijke Amerikaanse richtlijn wordt gesproken over een ‘personal communication’.

Let op: wanneer er verwezen wordt naar een PowerPoint-presentatie of een ander document dat na een les online is gezet, geldt dit als internetbron, zie § 3.9.3 in De APA-richtlijnen uitgelegd.

Zie eventueel ook het blogbericht Online lessen en cursussen.
   
Deze pagina is op 22 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
  

18 januari 2016

EasyBib

Er zijn verschillende hulpmiddelen om een bronnenlijst volgens de APA richtlijnen samen te stellen, bijvoorbeeld de optie ‘Verwijzingen’ in Word 2013.

Een andere handige optie is te vinden in WorldCat, de catalogus van de hele wereld waarin de catalogus van de Studiecentra HAN is opgenomen, afstudeeropdrachten en stageverslagen uitgezonderd. Wie een titel in WorldCat zoekt krijgt de optie Citeren/Exporteren. Klik hier op, kies APA en vervolgens is de verwijzing in een bronnenlijst van de gevraagde titel te zien.


Het kan echter nog makkelijker. De website EasyBib, in 2001 gestart door twee middelbare scholieren, heeft de gelijknamige gratis app ontwikkeld die letterlijk in een handomdraai een verwijzing volgens APA geeft, gebaseerd op de inhoud van WorldCat en de streepjescode op de achterkant van een boek:
  • Download de gratis app in iTunes (Apple) of Google Play (Android)
  • Kies de gewenste stijl - MLA, APA of Chicago
  • Kies de optie ‘Scan’, de camerafunctie wordt nu gestart
  • Houdt de streepjescode van het boek voor de camera en binnen enkele seconden verschijnt de verwijzing volgens de gekozen richtlijn.
     

Wanneer het boek geen streepjescode heeft of niet beschikbaar is kan ook handmatig gezocht worden door auteur en/of titel bij ‘Search’ in te voeren. Ook kunnen eventueel andere brontypen (tijdschriftartikelen, krantenartikelen, websites, etc.) handmatig worden ingevoerd.

Via de optie ‘Email’ kunnen één of meerdere verwijzingen per e-mail verstuurd worden.
Controleer wel altijd of de verwijzing juist is, zo worden tussenvoegsels meestal afgekort.

Update 13 februari 2019
De app is uit productie is genomen, zowel bij iTunes als bij Google Play. Het Writing Tools System van easybib.com geeft als reden: "The engineering and development teams decided there was not enough interest in the app to upgrade it to be compatible with the latest iOS and Android updates. There is no replacement or alternative planned". De app werkt (nog) wel maar kan niet meer geïnstalleerd worden; de citeerfunctie in WorldCat werkt ook nog.